Matthías Viðar Sæmundsson

Matthías Viðar Sæmundsson (23. júní 1954 – 3. febrúar 2004) var bókmenntafræðingur og dósent í íslensku við Háskóla Íslands. Hann tók BA próf frá Háskóla Íslands í bókmenntafræði og íslensku og cand.mag.-próf í íslenskum bókmenntum og stundaði nám í samanburðarbókmenntum við háskólann í háskólann í Montpellier í Frakklandi árið 1978. Matthías Viðar var umsjónarmaður menningarþátta í Sjónvarpinu, bókmenntagagnrýnandi og flutti pistla um menningarmál. Hann samdi nokkrar bækur og ritstýrði öðrum og gerði heimildarmyndir fyrir sjónvarp. Matthías Viðar var stofnaði vefritið Kistan.is árið 1999.

Bækur

• Mynd nútímamannsins. Um tilvistarleg viðhorf í sögum Gunnars Gunnarsonar (1982)
• Stríð og söngur. Sex skáld segja frá (1985)
• Ást og útlegð. Form og hugmyndafærði í íslenskri sagnagerð 1850-1930 (1986)
• Minningar barnalæknis. Lífssaga Björns Guðbrandssonar (1986)
• Myndir á sandi. Um frásagnalist nútímaskáldsagna (1991)
• Galdrar á Íslandi (1992)
• Galdur á brennuöld (1996)
• Héðinn, Bríet, Valdimar og Laufey. Fjölskylda og samtíð Héðins Valdimarssonar (2004)

Greinar um bókmenntir og menningarástand fyrri alda

• Syrpa um Kristján Fjallaskáld (1984)
• Sögur og ritgerðir. Kristján Jónsson 1842-1869 (1984)
• Ísland er þjóð, öll sökt í blóð. Tyrkjarán og Spánverjavíg (1990)
• Hungurveröld hreppstjórans (1991)
• Þrímynd karlmannsins. Hellislistamaðurinn Jesú Kristur og svarti baróninn (1996)
• Litlu varð Vöggur feginn (1997)
• Upplýstir skólapiltar, drykkfelld skál og kynlegir kvistir (1999)
• Uglunnar skúmla blikk (1999)

Greinar um nútímabókmenntir

• Jóhann Sigurjónsson og módernisminn (1979)
• Einfarar og utangarðsmenn. Um nokkrar sögur eftir Thor Vilhjálmsson og Geir Kristjánsson (1981)
• Að vera eða ekki. Um sögur eftir Gest Pálsson og Sigurð Nordal (1983)
• Götustelpa. Eða tilraun til túlkunar (1986)
• Í leit að eigin spegilmynd. Hugleiðing um abstraktslist og bókmenntir (1987)
• Menning og bylting. Um upphaf íslenskra nútímabókmennta af gefnu tilefni (1988)
• Mynd á Sandi. Um frásagnarlist nútímaskáldsagna (1988)
• Hálf öld í ríki hákarls. Hugleiðing um súrealisma (1989)
• Skáldið (1989)
• Á aðra hlið öskraði dauðinn, brjálæðið hló á hina (1990)
• Blekking og þekking. Um íslenska skáldsaganagerð (1991)
• Dimmir draumar. Frá gotneskum hryllingi til líffræðilegrar martraðar (1991)
• Þunglyndi sem flogteygðir fingur. Hugleiðing um sagnalist Guðmundar G. Hagalíns (1999)
• Hugleiðingar um tungumál fuglanna (1999)
• Böðlar í sögn og sögu (2001)
• Blóðskurðir og valdavélar (2001)
• (Of)heyrnir. Um hljóðarapp á sautjándu öld (2001)